De dood van de Chileense dichter en Nobelprijswinnaar Pablo Neruda in 1973 moet opnieuw worden onderzocht. Dat heeft een hof van beroep in Chili bepaald in een zaak die was aangespannen door een nabestaande van Neruda.
In december had een rechter het verzoek om het onderzoek naar de dood van de dichter te heropenen nog verworpen. Neruda overleed kort na de militaire staatsgreep in Chili in september 1973 onder verdachte omstandigheden.
Officieel was de doodsoorzaak prostaatkanker, maar zijn familie vermoedt dat Neruda is vergiftigd. Forensische tests in laboratoria in Denemarken en Canada zouden hebben uitgewezen dat dat is gebeurd met het uiterst giftige botuline, een stof waarvan een minimale hoeveelheid al dodelijk is voor mensen.
Pablo Neruda geldt als een van de grootste schrijvers van de twintigste eeuw. Hij kreeg in 1971 de Nobelprijs voor literatuur, was communist en goed bevriend met de marxistische president Allende in Chili.
Die werd op 11 september 1973 afgezet door militairen onder leiding van generaal Pinochet, de man die het land jarenlang als hoofd van een junta zou leiden. Allende pleegde na de staatsgreep zelfmoord, vlak voor de inname van het presidentieel paleis in Santiago Neruda voorzag na de coup dat het regime het ook op hem voorzien zou hebben en wilde in ballingschap gaan in Mexico, maar de dag voordat hij zou vertrekken werd hij in een ziekenhuis opgenomen, waar hij al snel overleed, 17 dagen nadat Pinochet aan de macht was gekomen.
Tot op de dag van vandaag bestaat de verdenking dat de junta Neruda heeft laten ombrengen. In 2013 is zijn lichaam opgegraven om te worden onderzocht, maar dat leverde geen aanwijzingen op dat hij daadwerkelijk is vergiftigd.In 2015 erkende de regering dat Neruda “zeer waarschijnlijk” op een niet-natuurlijke manier is overleden. En in 2017 meldde een internationaal team van forensisch experts na nieuw onderzoek al dat er toch sporen van botuline in zijn beenderen en tanden waren gevonden.
De rechter die eind vorig jaar uitspraak deed, betoogde dat de uitkomsten van de forensische onderzoeken die tot dan toe waren gedaan tot niets hadden geleid, omdat het overlijden van de dichter te lang geleden zou zijn geweest.
Het hof van beroep heeft nu bepaald dat de eisen van de nabestaanden moeten worden ingewilligd. Dat betekent dat de overlijdensakte opnieuw wordt onderzocht, dat er een meta-analyse komt van de tests die al zijn uitgevoerd en dat experts nieuwe verklaringen zullen afleggen over het mogelijk gebruik van botuline.
