Het Oekraïense parlement heeft donderdag ingestemd met een strengere nieuwe mobilisatiewet. Het oproepen van meer mannen om tegen de Russen te vechten is momenteel het grootste maatschappelijke twistpunt in Oekraïne.
Van de 450 parlementsleden stemden er 283 voor de nieuwe mobilisatiewet. Die bestaat uit onder meer straffen voor het ontlopen van de dienstplicht en het fors terugschroeven van uitzonderingen daarop, bijvoorbeeld om medische redenen.
Het kostte bijna een jaar van lastige onderhandelingen om tot de wet te komen. Een eerdere versie werd in februari nog teruggestuurd naar de regering door het parlement en er werden duizenden wijzigingsverzoeken behandeld. De wet moet nog worden ondertekend door president Volodymyr Zelensky, maar de brede verwachting is dat hij dat spoedig zal doen.
Zelensky tekende begin deze maand drie andere mobilisatiewetten. De belangrijkste daarvan betrof een verlaging van de minimumleeftijd om te worden opgeroepen, van 27 naar 25 jaar. De president schoof die ondertekening bijna een jaar voor zich uit, in de hoop dat het niet nodig zou blijken.
De kwestie leidde tot veel spanning tussen zijn regering en de legerleiding, die eind vorig jaar om 500.000 nieuwe soldaten vroeg. Legerleider Oleksandr Syrskyi zei recent tegen Oekraïense media dat die eis “significant” naar beneden is bijgesteld, zonder precieze aantallen te noemen.
Het is ook niet bekend hoeveel nieuwe rekruten de aangescherpte regels moeten opleveren. Oekraïense media melden dat het naar schatting om enkele honderdduizenden manschappen gaat.
Het is al sinds de herfst van vorig jaar duidelijk dat Oekraïne niet veel langer kan wachten met het aanvullen van zijn uitgeputte strijdkrachten. Die verdedigen zich aan het front met moeite tegen Russische aanvallen, die in de komende maanden waarschijnlijk alleen maar heviger zullen worden.
De militairen die momenteel vechten smachten om aflossing. Veel van hen zijn dertigers en veertigers die dat al meer dan twee jaar doen, met weinig verlof. Zij en hun families vinden het tijd dat anderen naar voren stappen om hun land te verdedigen.
Tot hun teleurstelling is een veelbesproken voorstel om de maximale diensttijd te beperken tot 36 maanden losgekoppeld van de mobilisatiewetten. Het Oekraïense parlement zal dat voorstel apart behandelen op verzoek van de legerleiding.
Hoewel de militaire noodzaak van bredere mobilisatie duidelijk is, stelt Zelensky zich voorzichtig op. De kwestie veroorzaakt veel maatschappelijke verdeeldheid. Zijn regering vreest dat die de eenheid waarmee Oekraïners zich verzetten tegen de veel grotere en beter bewapende tegenstander zal ondermijnen.
Oekraïne heeft zijn bevolkingssamenstelling tegen: er zijn simpelweg relatief weinig tieners en twintigers. Zorgen over de toekomst als die generatie verder wordt uitgedund door de oorlog drukken een zware stempel op het debat.
Het oproepen van meer werkenden voor het leger heeft ook grote gevolgen voor de Oekraïense economie, die door de oorlog al in zwaar weer verkeert.
