KAN LANGE AFSTANDSRAKET TOT DERDE WERELDOORLOG LEIDEN? ‘DIT PAST BIJ RETORIEK’

Rusland waarschuwde maandag voor escalatie na de Amerikaanse toestemming aan Oekraïne om langeafstandsraketten te gebruiken in Rusland. De term Derde Wereldoorlog viel en NUjij’ers reageerden bezorgd. Maar zo’n vaart loopt het niet, zeggen drie experts tegen NU.nl. “Zo’n oorlog zou Rusland hoogstwaarschijnlijk niet winnen.”
Het nieuws over de langeafstandsraketten volgde zondag op een van de grootste Russische aanvallen op Oekraïne in drie maanden tijd. The New York Times en persbureau Reuters meldden het besluit op basis van bronnen binnen de Amerikaanse overheid. Een officiële aankondiging is er niet, benadrukte Kremlin-woordvoerder Dmitry Peskov in een reactie.
Defensie-expert Peter Wijninga zegt tegen NU.nl dat hij betwijfelt of die formele bevestiging nog komt. Het lijkt hem waarschijnlijk dat de Verenigde Staten toestemming hebben gegeven, maar we weten het pas zeker als Oekraïne de raketten de komende dagen gebruikt.
Oekraïne gebruikt al Amerikaanse langeafstandsraketten, maar tot nu toe mocht het land deze alleen op eigen, door Rusland bezet grondgebied gebruiken. Het nieuwe besluit zou inhouden dat Oekraïne ze ook op Russisch grondgebied mag richten. De raketten kunnen tussen de 200 en 300 kilometer ver komen.
De inzet van de zogeheten Amerikaanse ATACMS-raketten zou volgens Peskov voor nieuwe spanningen in de oorlog zorgen. Hij verwijst naar een uitspraak van Vladimir Poetin in september. Toen zei de Russische president al dat de NAVO hierdoor direct betrokken zou raken bij de oorlog. Volgens Rusland heeft Oekraïne hulp nodig om de raketten af te kunnen vuren.
“Ik denk dat Poetin een punt heeft dat de NAVO er op deze manier directer bij betrokken raakt”, zegt buitenlandspecialist Laurien Crump. “Maar dat betekent nog niet dat de NAVO meteen in oorlog raakt met Rusland.” Oorlog verklaren aan de NAVO is ook niet in het belang van Rusland, benadrukken de drie experts die NU.nl spreekt. “Want zo’n oorlog zullen de Russen hoogstwaarschijnlijk niet winnen”, zegt Crump.
Volgens hoogleraar Frans Osinga voert Rusland al wel een “hybride oorlog” met het Westen. Daarmee doelt hij op de beïnvloeding van verkiezingen, sabotage van internetkabels op de Noordzee en hacking. Hij denkt niet dat Rusland deze aanpak snel zal verwisselen voor raketten onze kant op.
Rusland doet dit soort uitspraken om het Westen te intimideren. “We hebben al 2,5 jaar lang dit soort retoriek gezien”, zegt hij. Met succes, want het zorgt elke keer voor vertraging van westerse hulp aan Oekraïne. Ook nu weer, zegt Wijninga. “Het is te laat en te weinig.”