Amerikaanse president Joe Biden heeft maandag de doodstraf van 37 federale gevangenen omgezet in een levenslange celstraf, zonder kans op vervroegde vrijlating. Hij dwarsboomt daarmee Donald Trumps plannen om in snel tempo executies te gaan uitvoeren.
Tijdens zijn eerste ambtstermijn als president (2017-2021) hervatte Trump federale executies nadat deze bijna twintig jaar niet waren voorgekomen. De laatste federale doodstraf voor zijn termijn vond plaats in 2003. Tussen 14 juli 2020 en 16 januari 2021 werden dertien gevangenen geëxecuteerd.
Biden verzette zich tijdens zijn presidentiële campagne tegen de doodstraf en schortte executies op toen hij in januari 2021 aantrad als president. Trump is van plan verder te gaan met executies als hij in januari 2025 wordt beëdigd als Bidens opvolger.
Om dat te dwarsbomen heeft Biden de straffen van 37 van de 40 gevangenen in de dodencel omgezet in een levenslange celstraf zonder kans op vervroegde vrijlating. Het is volgens de Amerikaanse grondwet niet mogelijk voor Trump om die beslissing terug te draaien, schrijft Reuters.
“Vergis u niet: ik veroordeel deze moordenaars, rouw om de slachtoffers van hun verachtelijke daden en heb medelijden met alle families die onvoorstelbaar en onherstelbaar verlies hebben geleden”, zei Biden in een verklaring.
“Maar geleid door mijn geweten en mijn ervaring, ben ik er meer dan ooit van overtuigd dat we de doodstraf op federaal niveau moeten stoppen”, vervolgde de president. “Ik kan niet achteroverleunen en een nieuwe regering de executies laten hervatten die ik heb tegengehouden.”
Bidens besluit geldt niet voor gevangenen die zijn veroordeeld voor terrorisme of voor door haat gemotiveerde massamoorden. Zo blijft de doodstraf van drie veroordeelden nog staan.
Het gaat daarbij om een van de daders van de bomaanslag bij de Boston Marathon in 2013, de dader van de schietpartij in een kerk in Charleston in 2015 en de veroordeelde voor de massaschietpartij bij een synagoge in Pittsburgh in 2018.
Bidens besluit heeft ook geen invloed op de 2.200 terdoodveroordeelden die in staatsrechtbanken zijn veroordeeld. De president kan daar geen invloed op uitoefenen.
