In een groeiend aantal Europese en Centraal-Aziatische landen staan de rechten van lhbtqia+-personen onder druk, waarschuwt de internationale belangenorganisatie ILGA-Europe. De organisatie ziet vaker “Russische praktijken” als het gaat om de inperking van rechten.In de meeste Europese en Centraal-Aziatische landen was 2024 geen goed jaar voor de lhbtqia+-gemeenschap, stelt ILGA-Europe in haar jaarverslag. De organisatie zag de afgelopen jaren al een toename in aanvallen op de rechten van lhbtqia+-personen. Dat kwam onder meer door haatzaaien en de introductie van anti-lhbtqia+-wetten.
Die trend zette zich vorig jaar door. ILGA-Europe spreekt nu zelfs van een “nieuw tijdperk” in anti-lhbtqia+-wetgeving. Volgens Katrin Hugendubel van de organisatie gaat het niet om geïsoleerde incidenten.Zo hebben zeven landen vorig jaar “lhbtqia+-propagandawetten” ingevoerd of voorgesteld, schrijft ze in een opiniestuk. Het gaat onder meer om Bulgarije, Hongarije en Georgië. Doel van die wetten is de lhbtqia+-gemeenschap minder zichtbaar te maken.Vijf landen hebben “wetten tegen buitenlandse agenten” ingevoerd of voorgesteld. Die maken het werk van ngo’s die buitenlandse fondsen ontvangen moeilijker. Ook lhbtqia+-organisaties ondervinden daar de gevolgen van, zoals in Roemenië, Slowakije en opnieuw in Georgië, Hongarije en Bulgarije.
Vaak worden die wetten ingevoerd onder het voorwendsel de traditionele familiewaarden te beschermen, stelt Hugendubel. Daarin herkent ze “Russische tactieken”, waarbij afwijkende stemmen het zwijgen worden opgelegd. Politici maken dan handig gebruik van een heersend anti-lhbtqia+-sentiment om bredere discriminerende wetten door te voeren.In een groter aantal landen stelde ILGA-Europe ook subtiele pogingen vast om lhbtqia+-thema’s uit seksuele voorlichting in het onderwijs te weren. Daarbij noemt de organisatie ook Nederland en verwijst ze naar het regeerakkoord.
Daarin staat dat relationele en seksuele vorming in scholen “neutraal en leeftijdsadequaat” moet zijn. Staatssecretaris Mariëlle Paul (Primair en Voortgezet Onderwijs en Emancipatie) gaf later aan dat er in de praktijk niets zou veranderen.Het internationale rapport benoemt ook de discussie in Nederland over het opvangen van afgewezen Afrikaanse asielzoekers in Oeganda. Dat land kent een van de strengste anti-lhbtqia+-wetgevingen ter wereld. ILGA-Europe vermeldt daarnaast geweldsincidenten in Nederland, zoals een aanval op een homokoppel uit Tunesië bij Ter Apel en vernielingen van woningen waar regenboogvlaggen hingen.