Na jaren van overleg heeft de Europese Commissie vandaag ingestemd met soepelere regels om groente en fruit genetisch aan te passen. Dit plan is onderdeel van het Europese Green Deal-pakket van Eurocommissaris Frans Timmermans. De huidige wetgeving maakt het gebruik van genetische modificatie moeilijk, waardoor de techniek in Europa bijna niet ingezet wordt.
Nu moet het bijvoorbeeld nog gemeld worden op het etiket als een product genetisch is aangepast. Als het aan de Commissie ligt, hoeft dat straks niet meer. Ook hoeven gewassen dan niet meer te voldoen aan strenge controle-eisen. Tegenstanders zijn daarom bang dat het niet meer transparant is waar ons eten vandaan komt.
Voor oudere gentechnieken blijven de strenge regels nog steeds hetzelfde. En ook voor dierlijke producten verandert er niets.
Bij genetische modificatie (gmo) van voedsel worden er kleine aanpassingen gedaan in het dna van plantensoorten. Het doel is het verbeteren van groente en fruit en ervoor zorgen dat ze beter bestand zijn tegen bacteriën, schimmels en bestrijdingsmiddelen.
Deze techniek is niet nieuw. Op de traditionele manier gebeurt dat al decennia met veredelen, het kruisen van gewassen. Alleen is dit vaak een proces van jaren.
De Europese Commissie hoopt de biodiversiteit te verbeteren door minder bestrijdingsmiddelen te gebruiken. Ook wil de Commissie dat de EU beter kan concurreren met landen als de VS, China en Japan, die al veel langer met moderne gentechnieken werken.
Een van de nieuwe genetische technieken is CRISPR-Cas, de techniek die in 2020 een Nobelprijs won. Met die techniek wordt in het laboratorium een knip gemaakt in het dna van een gewas, om het te verbeteren. Vijf jaar geleden oordeelde het Europees Hof van Justitie dat CRISPR-Cas valt onder de gmo-wetgeving, waardoor het niet mogelijk is om als veredelaar of zadenproducent gebruik te maken van die techniek. Als de wetgeving wordt aangepast, kan daar verandering in komen.
Voor VVD-Europarlementariër Jan Huitema is dit voorstel goed nieuws. “In de rest van de wereld mogen deze nieuwe veredelingstechnieken wel gebruikt worden. In Europa nog niet. Nederland dreigde daardoor zijn positie als plantveredelaar te verliezen. Ik ben blij dat de Europese Commissie nu eindelijk actie onderneemt om deze innovaties ook in Europa toe te laten.”
Ook Mohammed Chahim, Europarlementariër voor de PvdA, vindt het goed dat de Commissie met dit voorstel komt, maar hij is ook voorzichtig: “Dit kan grote gevolgen hebben.
