Het aantal mensen met malaria is wereldwijd voor het vijfde jaar op rij gestegen. Vorig jaar overleden 600.000 mensen aan de ziekte. Klimaatverandering speelt daarbij volgens onderzoekers een grote rol.
Malaria krijg je van parasieten die in je lichaam komen via een muggenbeet. De ziekte veroorzaakt koorts, hoofdpijn, koude rillingen en spierpijn.
Vorig jaar hadden 263 miljoen mensen malaria, schrijft Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) in haar jaarrapport. Dat zijn er 11 miljoen meer dan een jaar eerder. 94 procent van de gevallen kwam in Afrika voor.
Ook in Nederland komt de ziekte regelmatig voor, meldt het RIVM. Het gaat dan om mensen die in de tropen zijn geweest en het daar hebben opgelopen. Jaarlijks zijn er zo’n 150 tot 300 mensen met malaria in ons land.
De wereldwijde stijging heeft volgens de WHO meerdere oorzaken. De eerste is het jaarlijkse financieringstekort van ruim 4 miljard euro om de malariamug tegen te gaan.
“Niemand hoeft aan malaria te sterven, maar toch blijft de ziekte onevenredig veel schade toebrengen aan mensen in Afrika, met name jonge kinderen en zwangere vrouwen”, schrijft directeur-generaal Tedros Adhanom Ghebreyesus van de WHO in het rapport.
Verder zijn mensen steeds resistenter tegen de standaardbehandeling van malaria, melden onderzoekers in Global Health. Daarnaast zijn muggen steeds beter bestand tegen de insecticiden die worden gebruikt om klamboes te behandelen. Een klamboe is een net dat om een bed hangt om muggen te weren tijdens het slapen.
Het onderzoek stelt ook dat de bestrijding van de mug vaker aan de kant wordt geschoven door de komst van klimaatrampen. Door de toename van extreme weersomstandigheden komen overstromingen vaker voor. Die creëren niet alleen broedplaatsen voor muggen, maar zorgen er ook voor dat gezondheidszorg moeilijker toegankelijk is.
De onderzoekers voorspellen dat in Afrika tussen 2030 en 2049 meer dan 550.000 extra sterfgevallen door malaria plaatsvinden als gevolg van klimaatverandering.
Er was “een uitgebreid pakket aan levensreddende hulpmiddelen” dat bescherming bood tegen de ziekte, zegt Tedros. Het ging om zo’n 4 miljard euro, maar dat was minder de helft van het noodzakelijke bedrag en volgens de directeur-generaal “dus niet genoeg”.
Als gevolg van het tekort bleven de kwetsbaarste mensen vaak uit het zicht, stelt Tedros. Het gaat voornamelijk om mensen die zijn gevlucht of ontheemd zijn geraakt. Voor die groep is het moeilijker om toegang te krijgen tot behandelingen.
In de 46 landen in het Afrika ten zuiden van de Sahara, waaronder Madagaskar, Ethiopië en Kenia, sliep de helft van de mensen onder een klamboe. Slechts 45 procent kreeg preventieve medicatie tegen malaria.
Toch bevat het onderzoek van Global Health ook reden tot optimisme
